Moje miasto

Bogatynia położona jest w Kotlinie Turoszowskiej. Założono ją w XII wieku jako osadę łużycką zwaną Richnow, później Reichenau (niem. Reichenau od reich – bogaty, die Aue – błonie, łąka. Pierwsze informacje o miejscowości pochodzą z 1262 roku. Od początków do XVII wieku osada była pod rządami czeskimi.

Wieś średniowieczna rozwijała się ze względu na dogodną lokalizację na szlaku handlowym pomiędzy bogatymi miastami Dreznem i Świdnicą. W 1430 roku została doszczętnie zniszczona przez wojska husyckie.

Po pokoju praskim i umowie zawartej między królem czeskim-cesarzem a Księciem saskim w 1635, Saksonia przejęła Łużyce wraz z Bogatynią. W tym czasie osada była kondominium klasztoru cysterek z Marienthal i miasta Żytawy.

Pod patronatem klasztoru następował rozwój bogatyńskiego rzemiosła. W czasach nowożytnych wieś rozkwitała jako ośrodek tkactwa, zamożność osady wzrastała zagrażając ościennej konkurencji. W 1627 roku, mistrzowie tkaccy z sąsiedniej Żytawy, powołując się na szesnastowieczny przywilej, zniszczyli bogatyńskie warsztaty i zabrali surowiec potrzebny do prac. W XVIII wieku Bogatynia dzięki tkactwu chałupniczemu była już bogatym ośrodkiem, czego dowodem były kunsztowne domy przysłupowo-zrębowe zrujnowane przez powódź sierpnia z 2010 roku.

Od połowy XIX wieku do końca II wojny światowej Reichenau-Bogatynia należała do Saksońskiego okręgu Zittau. Rozwinął się przemysł lekki i wydobycie węgla brunatnego, a miasto stało się ośrodkiem administracyjnym dla okolicznych gmin.

W 1856 roku Bogatynia otrzymała Saski Sąd Królewski . W 1884 otworzono kolej wąsko torową z Żytawy do Markocić przez Bogatynię, która po 1900 roku została przedłużona do Heřmanice u Frydlantu w Czechach. Połączenie zostało zbudowane przy stacji Frýdlant w Czechy). Linię tą zamknięto po 1945 roku.

W 1904 roku podział na Bogatynię klasztorną i żytawską został zniesiony i powstała saska gmina Reichenau.

W 1945 miasto przyłączono do Polski, a niemiecką ludność która pozostała w Bogatyni wysiedlono do Niemiec. Początkowo administracja polska używała nazwy Rychwałd (do 1947), ostatecznie jednak przyjęto formę Bogatynia. W 1973 Bogatynię połączono z Turoszowem.

Dramat w Bogatyni

Powódź w Bogatyni 7 sierpnia 2010 roku w wyniku oberwania chmury spływający ze stoków Gór Izerskich potok Miedzianka wystąpił z koryta. Piotr Pawlas z Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego w Zgorzelcu, określił iż Miedzianka na godzinę 12 tego dnia była głęboka na 5,68 m, podczas gdy normalnie po opadach poziom wody w rzece nie przekraczał 1,5 m.Płynąc ulicami miasta zdewastował je, zabierając dobytek wielu osób. Wezbrana rzeka niszczyła budynki (w tym zabytkowe-łużyckie) i mosty. Od naporu wody 12 budynków zostało całkowicie zniszczonych, a 600 zostało uszkodzonych. Woda podmywała odcinki ulic i dróg, w tym drogę wojewódzką nr 352. Dojazd do Bogatyni był możliwy przez Niemcy lub Czechy. W czasie powodzi w mieście ucierpiało 277 zabytkowych domów. Jedenaście z nich zostało zniszczonych całkowicie, a 36 częściowo – odpadły im ściany. Część domostw o kilkusetletniej historii została mocno podmyta, a ich konstrukcja została naruszona. Wszystkie wspomniane domy ujęte były w gminnej ewidencji zabytków lub rejestrze zabytków.